Astım Hastaları İçin Hava Temizleyici: Evet mi Hayır mı?
Astım, akciğerlerdeki hava yollarını daraltan ve alevlendiren kronik bir hastalıktır. En yaygın astım semptomları arasında hırıltı, öksürük ve göğüste sıkışma yer alır. Bu semptomların yanı sıra semptomlar kötüleştiğinde astım atakları, alerjik reaksiyonu tetikleyen normalde zararsız maddeler olan alerjenler ve diğer tahriş edici maddeler tarafından da tetiklenebilir. Bu olumsuzluklar göz önünde bulundurulduğunda astım hastaları için hava temizleyicilerin bu kadar cazip olması şaşırtıcı değil. Bu cihazlar toz, alerjenler, bakteriler ve küf gibi iç mekan kirleticilerini havadan uzaklaştırır ve bunları temiz hava ile değiştirir. Anlaşılır bir şekilde astımı olan birçok kişi, evlerine bir hava temizleyici koymanın semptomlarını hafifletmeye yardımcı olup olmayacağını merak eder. Eğer siz de onlardan biriyseniz astım hastaları için hava makinesi kullanımının astım semptomlarını giderip gidermediğini, belirtileri daha çekilir hale getirip getirmediği ve nasıl işe yaradıkları hakkında daha fazla bilgiye bu yazımızdan erişebilirsiniz.
Hava Temizleyici Astım Belirtilerine Yardımcı Olur mu?
Hava temizleyici, havadaki küçük partikülleri yakalamak ve odada yeniden temiz hava dolaştırmak için bir filtre ve fan kullanan, oldukça elverişli ve teknolojik bir cihazdır. Astıma yol açan alerjiler başta olmak üzere hava temizleyiciler, farklı sebeplerden kaynaklanan alerji semptomlarını tetikleyen birçok kirleticiyi ortadan kaldırabilir:
- Kül
- Bakteri
- Toz
- Mantar
- Küf
- Evcil hayvan tüyleri
- Evcil hayvan kepeği
- Polen
- Sigara dumanı
Birçok farklı hava temizleyici türü vardır. Yüksek verimli partikül hava (HEPA) filtreleri, 0,3 mikron veya daha küçük tüm partiküllerin %99,7'sini yakalayabilir. HEPA filtreler tek başına satılabilir veya hava temizleyicisi ya da diğer HVAC ürünleri içerisinde dahili olarak bulundurulabilir.
Diğer hava temizleyici türlerini ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Parçacıkları çekmek ve yakalamak için küçük bir statik yük kullanan, elektrostatik filtreli hava temizleyiciler
- UV ışığı ile bakteri ve virüsleri öldüren ultraviyole (UV) ışık filtreleri kullanan hava temizleyiciler
- Küçük parçacıkları mıknatıslayan iyonlaştırıcılar/iyon jeneratörleri
Astım Hastaları İçin Hava Temizleme Cihazı Kullanmak Mantıklı mı?
Hava filtreleri astım semptomlarını önlemeye yardımcı olabilir mi: Neden olmasın? Hava temizleyicileri, temizleyicinin yakınındaki havada bulunan küçük parçacıkları temizler. Bununla birlikte hava temizleyiciler yatakta döndüğünüzde oluşabilen, bir yastığı çevreleyen mikroskobik ev tozu akarı gibi yerel rahatsızlıkların neden olduğu küçük alerjen partiküllerini temizleyemez. Bu alerjenleri hava temizleyicisine yaklaşmadan önce içinize çekmiş olursunuz. Hava temizleyicilerinin bu tür geçici yerel toz ve alerjen kaynaklarını ortadan kaldırması 5 ila 15 dakika sürer.
Astım için hava temizleyici kullanmadan önce evinizde hava temizleyicisinin yardımcı olabileceği noktaları belirlemeniz gerekebilir. Örneğin duvardan duvara asılı olan halılar elektrikli süpürge kullanılarak giderilemeyen büyük bir alerjen kaynağı sağlar; bunun için hava temizleyici kullanmak daha mantıklıdır. Biriken bu alerjenler ortadan kaldırılana kadar halıda kalır ve astım semptomları başta olmak üzere alerji belirtilerini yüksek oranda tetiklemeye devam eder. Bir elektrikli süpürge kullanılarak halıların süpürülmesi çok büyük miktarlarda alerjenin odaya atılmasına neden olur; bu nedenle de zemin halılarınızı ya da duvar halılarınızı temizlerken bu alerjenlerin bir HEPA filtreli hava temizleyici ile ortadan kaldırılması oldukça önemlidir. Kedi, köpek, kuş veya hamster gibi alerjen kaynaklarının da düzenli olarak havası temizleyici kullanımıyla dezenfekte edilmesi gerekir.
Astım İçin Hava Temizleme Cihazı Kullanmanın Faydaları
Her şeyden önce belirtmekte fayda vardır ki alerjik astım için hava temizleyici kullanmak, bu hastalığın kesin bir çözümü olmamakla birlikte semptomları her birey için aynı oranda azaltabileceği ya da hafifleteceği konusunda da herhangi bilimsel bir çalışma bulunmuyor. Bununla birlikte bazı araştırmalar, hava temizleyicilerin yaygın astım tetikleyicilerine maruz kalmayı sınırlayarak astım semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olabileceğini düşündürüyor. Astım için hava temizleme cihazı kullanmanın yararlarını şu şekilde özetleyebiliriz:
- İlaç yükünü azaltma: 2020 yılında yapılan bir çalışmada bir ilkokulda iç mekan hava temizleyicisinin günlük kullanımı havadaki kirletici konsantrasyonunu azalttı. Sonuç olarak, astımı olan öğrencilerin daha az "ilaç yükü" doğru ve bu da astım semptomlarını kontrol altına almak için çok fazla reçeteli ilaç almaları gerekmediği anlamına geldi.
- Pasif içiciliğin etkilerini azaltma: 2018'de yapılan bir araştırma hava temizleyicilerin sigara içmeyen yetişkinlerin tükürüğündeki kotinin (nikotine maruz kaldıktan sonra vücudun ürettiği kimyasal) miktarını azalttığını gösterdi.
- İltihabı azaltma: 2018 yılında yapılan bir çalışma hava temizleyicilerinin iç mekan hava kalitesini iyileştirdiğini ve astımı olan bir grup yetişkin arasında akciğer iltihabı seviyesini düşürdüğünü gösterdi. Hava temizleyici ile iç mekan temizliği, astımlı hastalar için umut verici bir seçenek gibi görünmekle birlikte rolünün açıklığa kavuşturulması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu da belirtmek gerekir.
Yaşam kalitesini artırma: Hava temizleyici kullanımını alerjisi ve astımı olan kişilerin yaşam kalitesini gözle görülür bir biçimde iyileştirebilme potansiyeline sahip. Özellikle küf, bakteri, toz, polen ve evcil hayvan tüyleri başta olmak üzere tetikleyici alerjenleri ortadan kaldırmasıyla ön plana çıkan hava temizleyiciler, düzenli olarak kullanıldığında ve HEPA filtreli elektrikli süpürgeler ile desteklendiğinde yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
Hava Temizleme Cihazı hakkında detaylı bilgi için tıklayınız...